Jak słońce działa na nasz organizm?

O oddziaływaniu słońca na organizm człowieka napisano już bardzo wiele. Wciąż prowadzone są badania naukowe dotyczące jego wpływu na poszczególne komórki organizmu i skóry. Ważne jest jednak, aby mieć na uwadze jakie skutki może mieć zbyt częste korzystanie z promieni słonecznych i jak się chronić, aby nie spowodować bezpośredniego zagrożenia dla naszego organizmu. Pamiętajmy także, że słońce to też dużo energii i świetne samopoczucie 🙂
słońce

Pozytywne oddziaływanie promieni słonecznych:

1. Pod wpływem słońca produkowana jest serotonina, zwana hormonem szczęścia. To dlatego w okresie jesienno-zimowym, gdy mamy jej mniej w organizmie częściej dopadają nas stany depresyjne.
2. Drugim hormonem zależnym od światła jest melatonina, która odpowiada za regulację cyklu dobowego. Gdy robi się ciemno jej poziom wzrasta i jest to sygnał dla mózgu, że zbliża się pora spania. Dlatego latem, gdy dłużej świeci słońce, zazwyczaj mamy więcej energii. Zimą natomiast chce nam się więcej spać.
3. Promieniowanie UV jest wykorzystywane do skutecznego leczenia wielu chorób, w tym krzywicy, łuszczycy, egzemy i żółtaczki. Leczenie odbywa się pod nadzorem lekarza.
4. W skórze pod wpływem promieniowania UV stymulowana jest produkcja witaminy D3, która jest niezbędna do funkcjonowania gospodarki wapniowo-fosforanowej. Witamina ta odgrywa istotna rolę w przebiegu wielu chorób i problemów skórnych np. łuszczycy, chorobach reumatologicznych, dotyczących układu nerwowego, naczyniowo-sercowego. Jej niewystarczająca ilość przyczynia się do rozwoju krzywicy u dzieci, a u dorosłych prowadzi do osteroporozy. Niedobór tej witaminy wśród społeczeństwa jest duży, należy ją suplementować przez cały rok nie przekraczając dawek zaleconych przez lekarza. Wystarczy 15-20 minut dziennie by rozpocząć proces syntezy. Ważne jest by nie dopuścić do przegrzania organizmu i poparzeń. Czy dużo ryzykujemy próbując naturalnie zaspokoić zapotrzebowanie poprzez skórną syntezę? Czytajcie dalej, bo teraz przejdziemy do drugiej strony słońca – tej mrocznej 😉

Negatywne oddziaływanie promieni słonecznych:

Wiele z Was zapewne słyszała, że słońce niszczy skórę i należy używać kremów z filtrem zwłaszcza w okresie letnim. I jest to jak najbardziej prawda. Ale, żeby lepiej zrozumieć to działanie na skórę i procesy starzenia, zacznijmy od początku.
Rodzaje promieniowania słonecznego:
Słońce emituje ogromne ilości promieniowania elektromagnetycznego. Część z nich stanowi promieniowanie ultrafioletowe UVA, UVB, UVC (UVR – Ultraviolet Radiation). Dzielą się one ze względu na długość fal następująco:

Promieniowanie UVA(UVA1 i UVA2)
– Stanowi ok. 95% promieniowania docierającego do Ziemi;
– jego natężenie jest stałe bez względu na porę roku;
– przenika przez szyby, chmury;
– dociera do skóry właściwej powodując: fotostarzenie, głębokie zmarszczki;
– odpowiada za pojawienie się krótkotrwałej opalenizny;
– ma zdolność pośredniego uszkadzania DNA komórek poprzez nasilenie syntezy wolnych rodników tlenowych, które niszczą struktury kolagenu i elastyny. To właśnie te włókna są odpowiedzialne za jędrność i elastyczność skóry;
– uszkadza ściany naczyń krwionośnych;
– nadmierne dawki UVA kumulują się w skórze i zmiany jakie w niej zachodzą są widoczne po wielu latach;
– przyczynia się do nowotworów skóry’
– powoduje reakcje fotoalergiczne i fototoksyczne.

Żeby lepiej zobrazować jakie działanie ma to promieniowanie na naszą skórę, spójrzcie na zdjęcie poniżej:

twarz mężczyzny, działanie słońca na organizm

Źródło: https://www.cbsnews.com/news/trucker-accumulates-skin-damage-on-left-side-of-his-face-after-28-years-on-the-road

Przedstawia ono twarz zawodowego kierowcy ciężarówki, który spędził w pojeździe blisko 28 lat i szkodliwe działanie słońca. To, co od razu widać, to głębokie zmarszczki na jednym policzku i znacznie grubsza skóra. Jak można się domyślić to ta część twarzy znajdowała się bliżej okna. Myślę, że zdjęcie nie wymaga większego komentarza. Promieniowanie UVA ma zdolność przenikania przez szyby okienne, penetruje ono naskórek i skórę właściwą. Dlatego nawet jadąc samochodem warto posmarować odsłonięte części ciała nie zapominając o dłoniach(trzymamy je na kierownicy w sposób, który ułatwia penetrację promieni)!

Promieniowanie UVB
– Stanowi 5% docierającego promieniowania do Ziemi.
– W naszej szerokości geograficznej jego nasilenie jest największe latem.
– Jego intensywność jest największa w godzinach 10 -15.
– Dociera do poziomu naskórka.
– Powoduje rumień, oparzenia, długotrwałą pigmentację, nowotwory skóry.
– Powoduje obniżenie odporności organizmu (może spowodować wystąpienie opryszczki po kąpieli słonecznej).

Zdjęcia poniżej pokazują rumień powstały po nadmiernej ekspozycji na promienie UVB. Osoba w połowie czerwca spacerowała po plaży. Temperatura wynosiła ok. 20 stopni C. Przez dosyć mocny wiatr miała złudne wrażenie, że słońce „nie grzeje”. Dopiero po ok. godzinie posmarowała się kremem z filtrem SPF 20. Zwróćcie uwagę na poparzone ucho! Tak, uszy też smarujemy kremem z filtrem!

rumień po ekspozycji na słońcu

Źródło: własne. Dzięki uprzejmości koleżanki.

Promieniowanie UVC
– jest najmocniejsze, uszkadza łańcuchy DNA i prowadzi do ich mutacji
– jest zatrzymywane przez atmosferę i nie dociera do powierzchni ziemi
– wykorzystywane jest w specjalnych lampach do dezynfekcji i sterylizacji pomieszczeń ze względu na zdolność zabijania organizmów żywych

Podsumowując, każdego dnia promieniowanie słoneczne ma wpływ na naszą skórę i organizm. Umiejętne korzystanie ze słońca w leczeniu niektórych problemów skórnych może przynieść pozytywne skutki, ale jego nadmierne działanie poważnie szkodzi. Jak podaje WHO: „There is no such thing as a healthy tan!” – nie ma czegoś takiego jak zdrowa opalenizna. Oczywiście korzystanie z filtrów przeciwsłonecznych jest wolnym wyborem każdego, jednak wraz z lekarzami z gabinetu Drzwi do Piękna jako osoby zajmujące się pielęgnacją skóry naprawdę zachęcamy do ochrony przeciwsłonecznej przez cały rok! Pamiętajcie także o prawidłowej suplementacji witaminy D3, a także o zabezpieczeniu najbliższych, w tym dzieci, które są najbardziej narażone ze względu na bardzo delikatną skórę.

Katarzyna Klepacz
Kosmetolog, Drzwi do Piękna

Literatura:
1. Photoprotection. Recommendations of the Polish Dermatological Society. Part 1: Ultraviolet radiation and sunscreens. Joanna Narbutt, Hanna Wolska, Andrzej Kaszuba, Andrzej Langner, Aleksandra Lesiak, Joanna Maj, Waldemar Placek, Adam Reich, Lidia Rudnicka, Barbara Zegarska. Department of Dermatology, Paediatric and Oncologic Dermatology, Medical Unive
2. Anna Kołodziejczak, Kosmetologia, Tom I, 172-174.
3. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/69771/WHO_SDE_PHE_06.01_eng.pdf
4. https://www.who.int/news-room/q-a-detail/the-known-health-effects-of-uv